Көне қалалар

Адана - Анаварза

Римдердің дәуеренде Кесарии әлде Аназарбус атауымен танылды, Козана аймағынан оңтүстіке қарай  28 км , Адана елді мекенінде оранласқан. Көне Деликкая қаласының  қабырғасына жақын орналаскан , ауылдың аты .

 

 Адияман –  Арамея үйінділері

 Немрут тауы,  Коммагене патшасы Антиоханың моласымен 1987, ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік мирастарының қатарына алынды. Бұл желдің тағы бір атауы, ащық аспан астындағы ең үлкен мұражай.

 

 Анталья – Перге Амфитеатры

Перге Амфитеатр қазбалары  1985 - 1993 жылдар аралығында, түрік камандасымен өткізілді. Қазбаларды жүргізу уақытында фриз табылды , Дионистің бейнесі . Қазіргі таңда фриз өз табылған орнында тұр.

 

 Анталия - Аспендос

Анталия – Алания қара жолынан, 44 км солтустуке кететін жол тармағының 2 км оранласқан Аспендос Римдердің дәуірінен қалған тек Анатолиядағы емес, сонымен қатар Орта теңіз аймағында ең жақсы сығталған амфитеатр болып табылады.

 

 Анталия - Термессос (  Гюллюк тауы)

Рим және грек көне шахарларынан өзге, Термессостың негізін қалаған  Солимиліктер, олар ішкі Анатолиядан келді. Жазуларда  Солимилықтар өздерін  Памфилияның байырғы халықтарымыз деп жазған.

 

 Анталия - Патара (Овагелмиш)

Фетхие жолынды - Каштан в 41км қашықтықта. Ликии  -Патараның ең маңызды көне қалаларынан бірі,  тиындардағы жазулар қаланың атауы  ликия тілінде аталғанын туралы көрестеді.

 

 Анталия - Миры (Демре, Кале)

 Майра көне үйінділері, Санта-Клаус мұражайы қазіргі Демре елді мекенінің қақ ортасында, Майраның төңірігіндегі көне қала Ликиялық кезенің көне қыбырларымен, Рим кезенінің  амфитеатрымен айрықшаланады.

 

Анталия - Лимуря (Tурунчова, Зенгериер)

Лимуря,  Анталия қаласының солтүстік – шығысынан 4 км қашықтықты оранласқан,  Финикия Тоса тауының оңтүстік етегінде . Ол шамамен біздің дәуірге дейіңгі 5 ғасырдан бері бар балып есептеледі. Негізі қазіргі  фаллит кезеңіне қаланған, біздің ғасырға дейінгі  4 ғасыр.

 

Анталия - Ксантос

Кашатан 45 км ара қашықтықта орналасқан,  Киник қаласында. Негізі Эщен Чайдың шығысында қаланған, Ликияның ең ірі діни және әкімшілік орталығы болып есептеледі.

 

 Айдын – Афродисиас

Бұл теңдесі табылмайтын көне қала, атты сұлулықпен махабаттың құдайшасы болып есептелген Афродитаның атымен аталған,көне гректер санасы жетпеген құбылыстарға құдай сайлап табынып отырған. Қала неолит дәуірінің сондарына пайда болған. Біздің дәуірге дейінгі 2 ғасыр, Римдердіктердің  бұл аймақтағы  билігің  маңызды куәгері болып қалуда.

 

 Бодрум - Педаса

Педаса ,  Бодрумнан тура 4 км солтүстікте оранласқан, орманды төбешіктердің бірінде. Ол жерге тек қана жайау жетуге болады.  Жайау серуенді жақсы көретін энтузиастар – жағымды серуен.

 

 Бодрум - Телмессос

 Телмессосқа , Бодрума-Тургутрейс  жалымен жүріп барып жетесіз , Ортакенттен 3км өтіп барып , Гюмушлю сапагы 2 км жетпей.  Гюредже ауылында төбешік бар , ол төбешікте көне қаланың үйінділері бар, негізгі жолдан солтустуке қарай оранласқан.

 

 Бодрум – Стратоникия

Ескисихар ауылында орналасқан, Мугла елді мекені,  Ятаган аумағы,  Ятаган-Милас қара жолында , Ятаганан ЖЭСнен шамамен 4 км батысқа қарай.

 

Бурдур - Сагалассос

Писидиялық елді мекенде, рим кезңінен қалған кәдіксіз өте маңызды қала ,Саглассос , Агласун,Будур ауданы аумағындан 7км солтүстіке қарай орналасқан.

 

Чанаккале - Ассос

 Ассос қаласы  Айваджык ауданының төңірегінде орналасқан ,бұл жер төрт маусым бойынша жергілікті және шет ел саяхатшыларын қабылдайды. Біұ жерде 238 м ұзындығында  Акрополь бар. Афинаға арналып салынған храм бар, біздің ғ.д. 6 ғасырға жатады

 

Каппадокия – археологиялық ескерткіштер

Гореме , Каподокияның таңғажайып мұржылырында жасырылған- Каппадокияның жүрегі. Аумақтағы көне ескерткіштер Римдік христиандардың шағына дейінгі дәуірлерге жатады.

 

Чорум – Аладжа Хойюк

Аладжа Хойюк , Чорумнан оңтүстіке қарай  45км.қашықтықта, Аладжа аумағындан

 

солтүстік – батысында17 км қашықтықта, Богазкойге шейін 34 км,  Анкараға дейін 210 км,  Аладжа Хоюк елді мекенінде орналасқан.  

 

Чорум- Богазкале-Хаттусы

Хититты, ежелгі шығыста Вавилон,Миттани сынды күшке ие болған, олар

1200 жж. б.д.ш   Анатолияның қомақты бөлігінде, Солтүстік Сирияда укім жүргізген.

 

 Фоджа – Фокия

 Фоджаның ескі орнында Фокия орналасқан .Алғашында Ескі Форджа елді мекенін Грекиядан шықан көшпенділер тұрақтаған, олар  Фокисю елді мекенінен шықан.

 

Измир - Бергама

 Измирден 100км ара қашықтықта , Бакырчайдың өзен қауыздарында орналасқан, біздің елімізді мекендеген көне мәдениттердің ішінде, Бергамада көне дәуірлерге тіпті ион дәуіріне, тарихқа дейінгі уақытқа жататын қыстақ орындары табылды.

 

Измир - Эфес

 Эфестің көне үйінділері Измирде орналасқан,  Сельджук аумағында, қала бастапқыда 6000 жылы біздің дәүірге дейін салынған , неолит шағына жатады, тас дәүірі.

 

Кекова -  Уджагиз ауылы (Кекова)

Кекова жердегі жанат, бұл жерде тарихпен табиғат қосылып , таңғажайып көркемдік пайда болған. Кемелердің тұрақтауына өте қолайлы, Қөгілдір Круиздердің жолаушылары оған оңай қатынай алады.

 

Кемер - Фаселис

Анталия – Финике қара жолынан 58 км қашықтықта ораналасқан. Оған теңіз жолыменде жетуге болады, себебі ол  Кемерден 15 км қашықтықта  .

 

Кемер – Химера (Янарташ)

Олимпустің солтүстігінде,  Джиралы жаға-жайының үстіңгі жағында, аңыздардағы Химера орналасқан .  Олимпостан бір сағаттық жерде Химераның тарихи аңызы оранласқан.

 

Кемер - Идирос

Кемердің Айышыгы жаға-жайында көне қаланың үйіндісі бар , ол Анталия Мұражайы   1976-1977 жылдары ұйымдастылған қазбаларда табылды,  зерттеу жұмыстары әліде жалғасуда.

 

 Кемер - Олимпос

Ликия порттарының ең маңызды қаласы Олимпос, тарихы бойынша аңыздарға салынған қала. Орналасқан жеріне байланысты теңіз қарақшыларының панасы болған.

 

 Конья – Чаталхоюк

Чватал Хоюк, Коня аумағында орналасқан, Джумра, аумағындан 10км шығыста. Қорған екі төбешіктің түзу бетінде орналасқан,бұл жерде тіпті жындар мекендейді деген аңыздар бар.

 

 Кушадасы – Колофонмен Нашион

Колофон ,Ион теңізінің 12 қаласының бірі. Мықты теңіз флоты, атты әскері болғанымен, соғыстарда өте қатты зардап шеккен, Лидияның,Персияның,Македонияның қаласыда болған.

 

 Manisa - Сарт (Сардисе)

 Манисаның аумағы Салихліде орналасқан. Көне қала Лидия мемлекетінің астанасы болған . XIX ғасырдан бері басталған археологиялық қазбаларда, Артемиданын храмы, гимназион , стадион рим және византиялықтардың ізі қалған.

 

Мугла - Ятаган Лагина

Бодрумның қара жолында,  Ятаганның ЖЭС-нен , Тургутқа қарай оң жаққа бұрылыс,  Ятаган аумағында орналасқан,Тургут қалашығының орталығынан 1км қашықтықта.

 

Памуккале - Хиераполис

Денизли қаласына 18 км қашықтықта. Хиераполис көне қаласының солтүстігінде орналасқан,  археологиялық әдебиеттерде киелі қала болып танылған, өте көп храмдар мен ғибадатханалары болған.

 

Памуккале - Триполи

Денизли қаласынан  40 км қашықтықта, солтүстіке қарай.  Булдана аумағы, Ениджекент қаласынан шығысына қарай, негізі Меандр өзенімен қалашықтың ортасында қаланған .

  

Сиде –  Сиде ауылы

Тарихшылардың пікірі бойынша, қаланың негізі 1405 жылы біздің дәуірге дейін қаланған , яғни VI ғасырдың ортасынан б.д.д   лидийцтердің, парсылардың, Ескендір Зұлқарнайынның, Антигонустің және Птолемейлердің болғанын дәлелдейтін іздер бар.